Toen Napoleon onderweg was naar Moskou en terecht kwam in de Siberische vrieskou, werd hij geconfronteerd met verschillende problemen. Naast een chronische verkoudheid hadden zijn generaals ijskoude wangen, zodat hun kaakspieren zo stijf werden dat hun bevelen onverstaanbaar werden.
Ik heb geen bronnen gevonden die bovenstaand verhaal bevestigen.
Maar uit eigen ervaring: Ik ken iemand die in een mum van tijd Braziliaans sprak. Inclusief lokaal accent en grappen en grollen.
Bijna zo voorspoedig ging het mij af met het Italiaans. Ik kon mij al snel redden, las Italiaanse literatuur, kon goed schrijven, en ben zelfs geslaagd voor het vak Technisch Italiaans op de universiteit. Op dit moment is Italiaans geen parate taal voor mij, maar verstaan en lezen zijn geen probleem.
Kortom, ik verwachtte in korte tijd Braziliaans te spreken. Nu, na anderhalf jaar hier, valt dat erg tegen.
De voorkeur voor Portugees of Braziliaans is een kwestie van smaak. De uitspraak, woordgebruik en manier van zeggen zijn verschillend. Wellicht zijn er paralellen met de vergelijking Nederlands en Vlaams.
Ik heb nu een voorkeur voor Portugees, omdat die taal geprononcieerder is. Duidelijker dus om te verstaan. Het dagelijkse Braziliaans hier is een straattaal. Leuk, maar net zoals met een papegaai, niet de ideale basis om een taal van te leren.
Italiaans is, zo ver ik weet, de enige Europese taal waarbij je weet hoe je het moet schrijven als je het hoort, en hoe je het moet uitspreken als je het leest. Een nationaal dictee zou in Italie geen probleem opleveren. (dat laatste woordje 'opleveren', probeer eens uit te leggen waarom de drie e's elk verschillend worden uitgesproken).
Daarnaast is de uitspraak van Italianen heel makkelijk. Ze spreken in heldere lettergrepen en ze articuleren.
Het zou de ideale wereldtaal geweest zijn.
Er zijn een aantal oorzaken waarom mijn Braziliaans niet opschiet. Ik kan me redden maar ik had verwacht het snel onder de knie te krijgen.
De belangrijkste oorzaak is de volgende, en ik moet dat omslachtig brengen.
Op de middelbare school hadden we luistertoetsen, zowel voor Nederlands als Engels. De leraar kwam met een cassette-recorder aanzetten en speelde steeds een stukje van een bandje van een opgenomen verhaal of interview. Vervolgens moest je vragen beantwoorden. Ik bakte er helemaal niets van (en moest dat compenseren met slim vragen doorzien en afkijken).
Pas onlangs ben ik gaan inzien dat ik een (niet uniek) probleem heb, vergelijkbaar met leesblindheid. Net zoals mijn zus er pas achter gekomen is dat ze leesblind is. Hersenhelften zijn te gescheiden. Dergelijke mensen nemen dingen fysionomisch waar. Dat heeft een berg nadelen voor deze zogenaamde 'beelddenkers'. Gelukkig ook voordelen: erg inventief en ontzettend creatief zijn, heel goed dingen aanvoelen, een brede belangstelling hebben, doorzetters zijn, goed kunnen organiseren en leidinggeven en oplossingen zien waar anderen zich blind op staren.
Mijn gehoor, zicht en reuk zijn bijzonder goed, maar ik heb een probleem met lezen van gesproken woord. Het is voor mijn hersens een worsteling om de zinnen die ik hoor om te zetten in iets begrijpelijks.
Ik kan me in een rustig gesprek prima redden. Vergaderingen en telefoongesprekken in buitenlandse taal ook probleemloos. Maar zodra de achtergrond ruis toeneemt gaat het mis. En zo'n cassette recorder met krakerig bandje was teveel voor mij.
En nu kom ik aan bij Napoleon's generaals. Want ook Brazilianen praten zonder hun kaken te bewegen. Daarbij komt dat het Portugees een zogenaamde 'nasale' taal is. Het klinkt alsof ze verkouden zijn. (Erg komisch als je er op let: De bbq-broer van Claudia heeft daarbij nog een bepaald timbre en klinkt werkelijk als Momfer de Mol in het praathuis)
Ze articuleren niet. Ze spreken de klinkers wel uit, maar niet de medeklinkers. En ze laten delen weg en knopen woorden aan elkaar. Vooral lokale Brazilianen brabbelen onverstaanbaar voor mij.
Een uurtje op ons terras of achter de bar met muziek, is voor mij een tropenuurtje.
En dat belemmerd voor mij het leren van de taal in de praktijk.
Als ik een taal makkelijk kan verstaan, kan ik mij bij het luisteren toeleggen op het leren van de taal. Het onthouden van woorden, vervoegingen en van manieren van zeggen.
En wat betreft grammatica, uitspraak en schrijven is Portugees ook nog eens een draak van een taal. Leerboeken van Portugees zijn dubbel zo dik als andere talen.
Desalniettemin, Lodewijk Napoleon heeft ooit Nederlands geleerd, en ik zal Braziliaans leren.
Ik kan me in een rustig gesprek prima redden. Vergaderingen en telefoongesprekken in buitenlandse taal ook probleemloos. Maar zodra de achtergrond ruis toeneemt gaat het mis. En zo'n cassette recorder met krakerig bandje was teveel voor mij.